О значении чтения научных текстов на занятиях по русскому языку для студентов естественных факультетов. Орыс тілі сабағында жаратылыстану факультетінің студенттеріне ғылыми мәтіндердің мағынасын оқыту туралы.
Кілттік сөздер:
вид речевой деятельности, грамматический материал, изучающее чтение, начальный этап обучения русскому языку, виды чтения, анализ научного текста, оқытудың түрлері, грамматикалық материал, қарап оқыту, оқудың түрлері, ғылыми мәтіндерді талдау,Аннотация
В статье рассматриваются особенности такого вида речевой деятельности, как чтение. Студенты казахских отделений естественных факультетов университета,
изучая на первом курсе «Профессионально- ориентированный русский язык», получают универсальные знания по структурно- смысловому анализу научного текста и созданию вторичных тестов в письменной и устной форме. Работа по анализу научного текста представляет некоторые сложности, так как у студентов разный уровень владения русским языком. В связи с этим необходимой становится работа по развитию видов речевой деятельности, и особенно – для понимания содержания научного текста-работа по развитию навыков чтения. В статье говорится об основных
видах чтения: изучающее, ознакомительное, просмотровое.
Мақалада сөйлеудің даму ерекшелігінің бір түрі– оқыту. Қазақ бөлімінің 1-курсстуденттері орыс тілін кәсібі тұрғыда оқи отырып, ғылыми мәтінді құрылымдық
мағынасына қарай жан-жақты оқып біліп алады, сонымен қатар ауызша және жазбаша
түрде екінші мәтінді шығарады. Ғылыми мәтіндерді оқуда қарап оқудың мәнісі
зор. Осы мақалада ғылыми мәтіндерді дұрыс оқу мәнері туралы қаралады, сонымен
қатар оқу түрлері туралы айтылады. Ғылыми мәтіндерді оқу барысында 2 кезеңді айқындауға болады: бастапқы және негізгі кезең. Бастапқы кезеңдегі ғылыми стильдің
ерекшелігі – грамматиканы қайталаумен қатар, ғылыми сөйлеу моделін қалыптастыру. Бұл оқыту кезеңін ұзаққа созу ғылыми стильді жақсы меңгерумен қатар, сапалы өтуін көтеру. Бұл кезең орыс тілі жүйесінің негізін жақсы білумен қатар, тілдік материалды дұрыс пайдалана білуге дағдыландырады. Қазақ бөлімдерінде оқитын топтарға орыс тілін оқыту жүйелі түрде жаттығуды талап етеді. Сондықтан дағдыны дамыту бастапқы кезеңнен бастау керек. Оқытуда грамматикалық оқытуға көп көңіл бөлінеді. Мақалада ғылыми стильді оқытуда қиындық туылуымен қатар, мәтіннен негізгі ақпаратты алып шығу процесі де қиындық тудыратыны туралы айтылады. Құрылымдық- мағыналық талдау жасау ғылыми мәтіндерде қарап оқыту үлкен рөл ойнайды.
Библиографиялық сілтемелер
2 Андреев О.А. Хромов Л.Н. Учитесь быстро читать.– М., 2005.– 180 с.
3 Бородина В.А., Бородин С.М. Учим читать.– СПб., 2010. – 320 с.
4 Демидова А.К. Пособие по русскому языку. Научный стиль речи: учебное пособие.– М., 2001. – 118 с.
5 Миронова В.Г., Хмельницкая И.Б. Обучение научному стилю
речи.– Алматы,2003. – 144 с.
6 Солганик Г.Я. Стилистика текста.– М., 2011. – 250 с.
7 Шаяхметова Н.К. Русский язык. Виды речевой деятельности и научный стиль. – Алматы, 2006. – 200 с.
