Бенчмаркинг как инструмент системы управления вузом. Бенчмаркинг жоғары оқу орны жүйесін басқару құралы ретінде.

Аннотация

Бенчмаркинг – это исследование и внедрение лучшего из опыта конкурентов и предприятий других сфер деятельности. Бенчмаркинг способствует повышению уровня конкурентоспособности высшего учебного заведения, увеличению прибыли, качества предоставляемых образовательных услуг. В статье рассматривается роль бенчмаркинга как инструмента системы управления вузом. Раскрываются понятия и виды бенчмаркинга, даны рекомендации практического применения бенчмаркинга. Проанализирован зарубежный опыт инновационного развития образования. Также рассмотрены основные проблемы, стоящие перед высшими учебными заведениями. Практическое применение бенчмаркинга обозначено в четырех последовательных действиях, таких, как понимание деталей собственных процессов управления учебной, научной и инновационной деятельностью высшего учебного заведения, анализ деятельности других высших учебных заведений, сравнение результатов других высших учебных заведений с результатами анализируемых университетов, внедрение необходимых изменений для сокращения отрыва. Все эти действия приводят к результативности всех основных процессов жизненного цикла образовательных услуг высшего учебного заведения. Рассмотрение опыта зарубежных вузов развивает все этапы планирования процессов жизненного цикла образовательных услуг и дает возможность принимать максимально эффективные решения различных проблем по совершенствованию системы управления качеством образования высшего учебного заведения. Идеология современной системы управления и является всесторонним фундаментальным правилом руководства и управления процессом постоянного улучшения деятельности организации для удовлетворения требований всех заинтересованных сторон. На основе изучения продвижения реформирования традиционных вузов приведен сравнительный анализ внутренней среды вуза. Дается понятие о том, что использование в механизме управления конкурентоспособностью вуза концепции бенчмаркинга позволяет внедрять лучший опыт ведения деятельности, совершенствовать качество и эффективность управления, формировать новую концепцию ведения образовательного процесса, оценивать профессионализм руководства, что, в конечном итоге, приводит к обеспечению устойчивого развития учебного заведения и достижения заданного уровня конкурентоспособности. Бенчмаркинг – бұл басқа салалар бойынша мекемелер мен бәсекелес ұйымдардың ең озық тәжірибесін зерттеу және енгізу. Бенчмаркинг жоғары оқу орнының бәсекеге қабілеттілігінің деңгейінің артуына, пайданың өсуіне, білім беру сапасының жоғарлауына септігін тигізеді. Мақалада бенчмаркингтің жоғары оқу орнын басқару жүйесінің құралы ретіндегі рөлі қарастырылады. Бенчмаркинг түсінігі мен оның түрлері анықталып, бенчмаркингті практикалық түрде қолдану туралы ұсыныстар беріледі. Білім беру жүйесін инновациялық дамытудың шетелдік тәжірибелері талданған. Сонымен қатар жоғары оқу орындарының алдында тұрған негізгі мәселелер қарастырылған. Бенчмаркингтің практикалық қолданылуы оқу, ғылыми және инновациялық қызметті басқару үдерісінің өзіндік детальдарын түсіну, басқа жоғары оқу орындарының қызметіне талдау жасау, басқа жоғары оқу орындарының нәтижелерін талданып отырған университеттердің нәтижелерімен салыстыру және үзілісті қысқарту бойынша қажетті өзгертулерді ендіру сияқты төрт бірізді әрекетте белгіленген. Бұл іс-әрекеттер жоғары оқу орындарының үдерісінде көрсетілетін білім беру қызметтерінің барлық циклдағы негізгі түрлерінің өміршеңдігі мен нәтижелілігіне әкеледі. Шетелдердегі жоғары оқу орындарының тәжірибесін қарастыру білім беру қызметі үдерісінің өмірлік циклдарының барлық кезеңдерін жоспарлауды дамытуға, жоғары оқу орындарындағы білім беру жүйесін басқару сапасын жетілдірудің алуан түрлі мәселелерінің шешілуіне жоғары мүмкіндік береді. Басқару жүйесінің қазіргі заманғы идеологиясы басқарудың жан-жақты іргеліережелері, ұйымдардағы басқару қызметіндегі үдеріс талаптарының үнемі жақсартылуын және қызығушылық танытушы жақтардың барлығының талаптарын қанағаттандыру болып табылады. Дәстүрлі жоғары оқу орындарының қайта құрылуын зерттей келе, жоғары оқу орындарының ішкі ортасына салыстырмалы талдау жасалған. Басқару механизмінде жоғары оқу орындарының бәсекеге қабілеттілігін пайдалануда бенчмаркинг тұжырымдамасы қызметтің ең жақсы тәжірибесінендіруге, басқарудың сапасы мен тиімділігін арттыруға, білім беру үдерісінің жаңа тұжырымдамасын қалыптастыруға, басшылықтың кәсібилігін бағалауға мүмкіндік беріп, оның түпкі нәтижесі оқу орындарының тұрақты дамуын қамтамасыз етуге және бәсекеге қабілеттіліктің қажетті деңгейіне жетуге апаратыны туралы түсінік беріледі.