Team interaction for integration of students with intellectual disabilities. Интеграция школьников с ограниченными возможностями через командное взаимодействие. Мүмкіндігі шектеулі мектеп оқушыларының кіріктірілген командалық өзара әрекеттестіктері.

Аннотация

The article is devoted to the problem of training of children with different intellectual capabilities in regular schools. The author notes the necessity of constant development of inclusive processes in the classroom. According to the testimony of the author in Bulgaria is widely represented in the group of children with intellectual disabilities are integrated in the system of inclusive education. The author agrees with the opinions of various experts, which is not always the integration can be the solution of problems of education of children with intellectual disabilities. He agreed that children with moderate or severe mental retardation should study in a modern special schools or day care centres for children. It is alleged that Bulgarian secondary schools do not have the necessary resources and vision of inclusive education. Here, in the author’s opinion it is necessary the cooperation of specialists of different profiles in the preparation of individual educational programs for each of the integrated child. In the result of questionnaires and diagnostic interviews with parents of children with mental disabilities were identified barriers in the education of children of this category and it is proved that the teamwork is the basis of successful educational integration of children with special educational needs. Also it is proved that two of the identified obstacles: lack of individual work and aggression of a child in this category are in direct connection with the provision of the second teacher in the classroom, as well as the presence of additional specialized training support. On the basis of the obtained data are made following conclusions: • team cooperation in the assessment of needs and planning of teaching strategies for children with intellectual disabilities is the basis of educational integration; • introduction of joint training in schools Bulgaria will increase the satisfaction of parents and improve the efficiency of educational integration of children and pupils with intellectual disabilities; • you must use all possible resources to cope with the difficulties of integration and education of students with intellectual disabilities and need special model for training and professional development. Статья посвящена проблеме обучения детей с различными интеллектуальными возможностями в обычных школах. Автор отмечает необходимость постоянного развития инклюзивных процессов в классе. По свидетельству автора в Болгарии широко представлены группы детей с интеллектуальной инвалидностью, интегрированные в системе инклюзивного образования. Автор соглашается с мнениями различных специалистов, что не всегда интеграция может быть решением проблем обучения детей с ограниченными интеллектуальными возможностями. Он согласен с тем, что дети с умеренной или тяжелой формой умственной отсталости должны учиться в современных специальных школах или центрах дневного ухода за детьми. Утверждается, что болгарские общеобразовательные школы не имеют необходимых ресурсов и ведения инклюзивного образования. Здесь, по мнению автора, необходимо взаимодействие специалистов разного профиля в составлении индивидуальных образовательных программ для каждого интегрированного ребенка. В результате анкетирования и диагностических бесед с родителями детей с ограниченными умственными возможностями были выявлены барьеры в обучении детей данной категории и доказано, что командное взаимодействие является основой успешной образовательной интеграции детей с особыми образовательными потребностями. Также доказывается, что два из выявленных препятствий – отсутствие индивидуальной работы и агрессия ребенка данной категории – находятся в прямой связи с предоставлением второго учителя в классе, а также с наличием дополнительной специализированной учебной поддержки. На основе полученных данных делаются следующие выводы: • командное взаимодействие в проведении оценки потребностей и планирования стратегии преподавания для детей с интеллектуальной инвалидностью является основой образовательной интеграции; • введение совместного обучения в школах Болгарии удовлетворит родителей и повысит результативность образовательной интеграции детей и учащихся с интеллектуальной недостаточностью; • необходимо использование всех возможных ресурсов, чтобы справиться со сложностями интеграции и образования студентов с ограниченными интеллектуальными возможностями, нужна специальная модель для обучения и профессионального развития. Мақала жалпы мектептегі әртүрлі интеллектуалдық мүмкіндіктері бар балаларды оқыту мәселесіне арналған. Автор сыныпта инклюзивті білім беруді үнемі дамытып отырудың қажеттілігіне тоқталады. Автор Болгарияда инклюзивті білім беру жүйесіне кіріктірілген интеллектуалдық мүгедектікке ұшыраған балалар тобының көптігін куәлікке тартады. Автор сол сияқты интеллектуалдық мүмкіндігі шектеулі балаларды оқыту мәселесін кіріктіру арқылы шешудің барлық жағдайда мүмкін еместігін айтқан әртүрлі мамандардың көзқарасымен келіседі. Ол қалыпты және ауыр формадағы ақыл-есі ауысқан балалардың арнайы мектептерде немесе сондай балаларды қарайтын күндізгі орталықтарда оқығаны дұрыс деген пікірді де қоштайды. Болгарияның жалпы білім беретін мектептерінде инклюзивті білім беруге қажетті ресурстардың жоқтығы айтылады. Автордың ойынша, мұндай жағдайда әр оқушыға кіріктірілген жеке білім беру бағдарламаларын құрастыру үшін әртүрлі бағдардағы мамандардың өзара әрекеттестігі қажет. Сауалнама нәтижесі және ата-аналармен жүргізілген диагностикалық жұмыстың қорытындысы аталған категорияға енетін балаларды оқытуда кездесетін кедергілерді жою және ақыл-ес мүмкіндігі шектеулі балалардың ерекше білімдік қажеттіліктерін өтеу үшін білім беруді командалық әрекеттестікпен кіріктірудің табыстылығын көрсетті. Сонымен қатар, анықталған екі кедергінің: жеке даралық жұмыстың жоқтығы және осы категориядағы балалардың агрессиясы сыныпқа бөлінген екінші мұғалімге тікелей байланыстылығымен және оқуда арнайы қосымша қолдау көрсетудің бар болуымен дәлелденеді. Алынған нәтижелер бойынша төмендегідей тұжырым жасалады: • командалық өзара әрекеттестік интеллектуалдық мүгедектікке ұшыраған балаларды оқытудың стратегияларын жоспарлауда, олардың қажеттіліктерін бағалауда білімді кіріктірудің негізі болып табылады. • Болгария мектептерінде бірге оқытуды ендіру ата-аналардың талаптарын қанағаттандыруға, кіріктірілген білім беру нәтижесін жетілдіруге және интеллектісі жетіспейтін оқушылардың сұранысын кеңейтуге негіз болады. • Білім беруді интеллектуалдық мүмкіндігі шектеулі студенттермен кіріктіруде мүмкін болатын барлық ресурстарды пайдалану, оларды оқыту және кәсіби дамыту үшін рнайы модель жасау қажет.