Современные проблемы формирования полиэтнической культуры школьника: историография исследований в Казахстане. Оқушылардың көпэтникалық мәдениетін қалыптастырудың қазіргі мәселелері: Қазақстандағы тарихнамалық зерттеулер.

Авторлар

  • М. V. Slesar Директор филиала АО НЦПК «Өрлеу» ИПК ПР по Костанайской области.
        28 40

Кілттік сөздер:

этнопедагогика, поликультурное образование, полиэтническая культура, историография, историографические исследования, межэтнические отношения, межэтическая коммуникация, көпмәдениетті білім, көпэтникалық мәдениет, тарихнама,

Аннотация

Автор анализирует трансформацию казахской национальной идеи в казахстанскую государственную национальную идею. На современном этапе развития отечественной педагогической науки идет поиск новой системы ценностей и разрешения противоречий общественного сознания – общенациональной казахстанской идеи. Далее автор приводит данные о современных достижениях, современном состоянии, новых особенностях системы образования республики. Структура высшего образования приведена в соответствие с Международной стандартной классификацией образования, реструктурировано техническое и профессиональное образование, создана Национальная система оценки качества образования, включающая в себя элементы независимого внешнего оценивания, создаются условия для внедрения 12-летней модели обучения. За рубежом обучаются более 20 тыс. казахстанцев, около 3000 стипендиатов международной стипендии Президента Республики Казахстан «Болашак» обучаются в 27 странах мира. В то же время констатируется проблема необходимости повышения качества казахстанского об-разования. Основная идея статьи заключается в тезисе расширения и усиления этнопедагогической и поликультурной составляющих как основы казахстанского образования. Причем этнопедагогический и полиэтнический подход должны носить не фрагментальный, а глобальный, комплексный, системный характер в современном обучении и воспитании. В статье рассмотрены историографические данные исследований полиэтнической культуры. Продемонстрирована проблема формирования полиэтнической культуры школьника на современном этапе развития педагогической науки. Приведена историография казахстанских ученых в области исследований полиэтнической культуры в контесте постсоветских научных работ и междисциплинарном видении. Рассматриваются идеи поликультурной среды воспитания подрастающих поколений казахстанцев. Установлено, что в науке получили развитие отдельные научные школы (этнопедагогическая, этнопсихологическая, гуманистическая педагогика и др.), изучающие те или иные стороны межэтнических взаимоотношений, ценностные ориентации подрастающего поколения, качества личности школьников, обеспечивающие продуктивно-творческое преобразование полиэтнической среды как составляющих полиэтнической культуры. Автор қазақ ұлттық идеяларының қазақстандық мемлекеттік ұлттық идеялармен ұштасуын талдайды. Отандық педагогика ғылымының қазіргі дамуында жаңа құндылықтарды іздеу және қоғамдық сана мен жалпыұлттық қазақстандық идеялардың қарама-қайшылығын шешу мәселесін қарастырады. Автор республикадағы білім беру жүйесінің қазіргі жетістіктері, жай-күйі және өзіндік ерекшеліктері туралы мәліметтер келтіреді. Мақалада, сонымен қатар техникалық және кәсіби жоғары білім беру құрылымының Халықаралық стандарттар классификациясына сәйкестендірілгені, сыртқы тәуелсіз бағалау элементтерінен тұратын білім сапасының Ұлттық жүйесі , 12 жылдық оқыту моделін ендірудің алғышарттары жасалғаны туралы айтылады. Қазақстан Республикасы Президентінің «Болашақ» халықаралық стипендиясының 3000 иегері әлемнің 27 елінде білім алып, шетелдерде 20 мыңнан астам қазақстандықтар оқып жатса да, Қазақстандық білім берудің сапасын көтеру сонда да мәселе туындатып отырғаны сөз болады. Мақаланың тезисінде қазақстандық білім берудің негізгі құрамы ретінде этнопедагогикалық және көпмәдениеттілік идеяларын кеңейтіп, нығайту қарастырылған. Этнопедагогикалық және көпмәдениеттілік қағидалары фрагменттік емес, олар сонымен қатар оқыту мен тәрбиелеуде ғаламдық,кешенді және жүйелі сипатқа құрылуы тиіс.Мақалада көпэтникалық мәдениетті тарихнамалық зерттеу қарастырылып, педагогикалық ғылымды дамытудың қазіргі кезеңінде мектеп оқушысының полиэтникалық мәдениетін қалыптастыру мәселелерін шешудің тарихи шежіресі көрініс тапқан. Көпэтникалық мәдениетті кеңестік кезең контексінде және пәнаралық ықпалдастықта қарастырған қазақстандық ғалымдар зерттеулерінің тарихнамасы мысалға алынып, жас ұрпақтың көпэтникалық ортадағы тәрбиесі туралы айтылады.

Библиографиялық сілтемелер

1. История Казахстана. В 5-ти томах, том 5. – Алматы: Атамура, 2010. – 677 с.
2. Назарбаев Н.А. Казахстан на пути к обществу знаний. Выступление Президента перед студентами «Назарбаев Университета» // Страна и мир №38 (480) 10.09. 2012 г.
3. Государственная программа образования РК до 2020г. http://www.edu.gov.kz/ru/zakonodatelstvo/gosudarstvennaja_ programma_razvitija_obrazovanija/gosudarstvennaja_programma_razvitija_obrazovanija_respubliki_kazakhstan_na_2011_2020_gody/
4. Абдильдин Ж.М. Время и культура. Размышления философа. – Алматы: Алаш, 2003. – 480 с.
5. Кожахметова К.Ж. Особенности поликультурного образования в условиях многоэтнического Казахстана / Этнопедагогика народов Казахстана. – Алматы: Алем, 2001. – 305 с.
6. Даумова Б.Б. Система формирования этнотолерантной компетентности старших школьников. Автор дисс.канд. пед. Наук. Омск, 2011-180 с.
7. Подобед Н.Н. Педагогические условия формирования толерантности общения старшеклассников: дисс. канд,. пед. наук. – Алматы, 2007, 168с.
8. Поштарёва Т.П. Теоретические основы формирования этнокультурной компетентности учащихся в полиэтнической образовательной среде. – Ставрополь: СКИПК90, 2004. –116с.
9. Юнусова М.С. Концептуальные основы воспитания поликультурной личности школьников.// Этнопедагогика в системе образования. –2009. – №5-6 с. 73.
10. Айдарбекова З.С. Социально- философский анализ идейно
ценностных ориентаций молодежи РК:Автор.дис. докт.пед. наук. –
Алматы, 2008. – 45с.
11. Волкова Г.Н. Этнопедагогика- Чебоксары: Чувашское книжное
издательство, 1974. – 376 с.
12. Кукушкин В.С. Теория и методика воспитания. – Ростов-на-Дону: «Феникс», 2006. – 510 с.
13. Сексенбаева Л.И. Педагогические условия формирования культуры межнационального общения учащихся, проживающих вне своей национальной государственности: дисс.пед.наук. – Алматы, 200-152 с.
14. Дзейтова М.Х. Миротворческое образование. Теория и практика. – Назрань, 2007. – 159 с.
15. Салимова К., Додде Н. Педагогика народов мира: история и
современность. – М.: Педагогическое общество России,2001.-576 с.
16. Абетова З.Б. Проблема толератности в демократическом
полиэтническом обществе: автореферат дис.канд.пед.наук-Астана, 2007. – 24 с.
17. Абдыгалиев Б.Б Государственная политика и межнациональные отношения в Республике Казахстан- Алматы, 1996.-75 с.
18. Курганская В.Д. и др. Мониторинг прав этнических меньшинств в Казахстане. – Алматы: центр гуманитарных исследований, 2003. – 100с.
19. Сарсенбаев Т.С. Культура межнационального общения. – Алматы: Ана тілі,1998. – 72 с.
20. Цепкова И.Б. Формирование толерантности как фактора социально-политической стабильности в Республике
Казахстан.:Автореферат дисс. докт. соц.наук. – Алматы, 2009 – 44с.
21. Слесарь М.В. Формирование полиэтнической культуры –актуальная задача процесса модернизации содержания образования. Сборник статей участников международной конференции «Воспитание
полиэтнической культуры подростающего
поколения – основа мира и согласия». –Костанай, 2013.
22. Слесарь М.В. Модель образовательного процесса по
формированию полиэтнической культуры школьника как составляющей функциональной грамотности. Сборник материалов ІІ Международной научно-практической конференции «Инновации в образовании: опыт, проблемы и перспективы».– Павлодар, 2012.
23. Назарбаев Н.А. Послание Президента «Стратегия «Казахстан-2050»: новый политический курс состоявшего государства». – Астана, Акорда, 2012.

Жүктелулер

Как цитировать

Slesar М. V. (2016). Современные проблемы формирования полиэтнической культуры школьника: историография исследований в Казахстане. Оқушылардың көпэтникалық мәдениетін қалыптастырудың қазіргі мәселелері: Қазақстандағы тарихнамалық зерттеулер. ҚазҰУ хабаршысы. Педагогикалық серия, 39(2). вилучено із https://bulletin-pedagogic-sc.kaznu.kz/index.php/1-ped/article/view/127

Шығарылым

Бөлім

Тарих. Қазіргі білім беру әдістемесі