Ерекше білім беру қажеттіліктері бар студенттерді кәсіби құзыреттіліктерді меңгеру процесіне қосу үшін жағдай жасау мәселесі

Аннотация

Қазақстандық қоғамның талаптарына сәйкес келетін түлектің қалыптасуы мен дамуы білім беру мазмұнында көрініс табады және Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартындағы құзыреттерді айқындау арқылы ұлттық деңгейде нақтыланады. Қазіргі уақытта мүмкіндігі шектеулі студенттерге тиісті білімі мен тәжірибесі бар мамандар жұмыс істейтін, сондай-ақ қажетті бағдарламалық, білім беру, әдістемелік және материалдық-техникалық қамтамасыз етілген арнайы сараланған оқыту жүйесімен қатар білікті психологиялық-педагогикалық көмек қажет. Бұл көмек жоғары оқу орындарында да қолжетімді болуы тиіс. Университеттер білім беру процесіне тартылған студенттерді, сондай-ақ олардың оқытушылары мен ата-аналарын қолдау үшін өздерінің кадрлық, материалдық-техникалық және оқу-әдістемелік мүмкіндіктерін пайдалануы тиіс.Зерттеудің мақсаты – ЖОО-ның инклюзивті білім беру ортасы жағдайында денсаулық мүмкіндігі шектеулі студенттердің кәсіби құзыреттілігін дамыту үшін психологиялық-педагогикалық жағдайлар жасау проблемасының бастапқы жай-күйін зерделеу.Осы мақсатта 194 мұғалім мен оқушы қатысқан сауалнама жүргізілді. Сауалнама Google бағдарламалық құралы арқылы әзірленді және басқарылды.Мақалада ҚР Ғылым және жоғары білім министрлігінің IRN AR19679880 «Ерекше білім беру қажеттіліктері бар ЖОО студенттерінің кәсіби құзыреттілігін дамытудың психологиялық-педагогикалық шарттары (Павлодар өңірінің мысалында)», IRN AR14872130 «Қазақстан Республикасында инклюзивті білім беру саласындағы ұлттық стратегия ретінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар студенттердің кәсіби өзін-өзі анықтауын қалыптастыру» гранттық жобалары аясында жүргізілген зерттеулердің нәтижелері көрсетілген.

Түйін сөздер: инклюзивті білім беру, ерекше білім беру қажеттіліктері, кәсіби құзыреттіліктерді қалыптастыру, инклюзивті орта,  денсаулықтың шектеулі мүмкіндігі.