Практическое исследование развития интеллектуальных и творческих способностей студентов. Студенттердің шығармашылық және интеллектуалдық қабілеттерінің дамуын тәжірибелік зерттеу.

Аннотация

Статья отражает результаты второй серии практического исследования по проекту ПФИ МОН РК №1139/ ГФ «Психолого-педагогическая диагностика интеллектуальных способностей молодежи исследовательского университета как фактор развития интеллектуального потенциала Казахстана». Разработанная технология диагностики включает три этапа реализации: (1) подготовительный этап, (2) этап непосредственной диагностики, обработки данных и определения способностей, (3) этап развития способностей. В процессе проектирования диагностики были отобраны методики. Данное исследование включало диагностирование личности по четырем параметрам: 1) тип и профиль мышления; 2) уровень креативности; 3) ведущая модальная система; 4) доминирующее полушарие головного мозга. Диагностика вышеназванных параметров проводилась по следующим тестовым методикам: методике «Определение типов мышления и уровня креативности» Дж. Брунера, тесту «Художник – Мыслитель», тесту «Ведущая репрезентативная система». В исследовании приняли участие студенты КазНУ имени аль-Фараби следующих специальностей: «5B010300 – Педагогика и психология», «5В012300 – Социальная педагогика и самопознание», «5В021000 – Иностранная филология» и др. Количество опрошенных студентов составило 165 человек. Средний возраст опрошенных респондентов составил 20,5 лет. Диагностика интеллекта и креативности позволяет помочь студентам в самоопределении и саморазвитии, формировании собственной индивидуальной траектории развития личности. На третьем этапе были проведены тренинги – мастер-классы на развитие интеллекта и креативных навыков студентов. Мақалада №1139/ ГФ ҚР БҒМ ІЗЖ «Зерттеу университеті жастарының зияткерлік қабілетін психологиялық- педагогикалық диагностикалау Қазақстанның зияткерлік әлеуеті дамуының факторы ретінде» жобасының екінші сериясының тәжірибелік зерттеулерінің нәтижесі көрсетілген. Құрастырылған технология жүзеге асырудың үш кезеңін қамтиды: 1) дайындық кезеңі, 2) тікелей диагностика кезеңі,деректерді өңдеу және қабілеттерді анықтау, 3) қабілеттердің даму кезеңі. Диагностиканы жобалау үдерісінде әдістемелер таңдалды. Бұл зерттеу тұлғаны төрт параметр бойынша диагностикалауды қамтыды:– ойлаудың пішіні және түрі; – креативтілік деңгейі – жетекші модальды жүйе; – бас миының жартышарларының басымдығы. Жоғарыда аталған параметрлерді диагностикалау келесі тестілеу әдістемесі бойынша жүргізілді: Дж. Брунердің «Ойлаудың түрлерін және креативтілік деңгейін анықтау » әдістемесі, «Суретші – Ойшыл » тесті, «Жетекші репрезентативті жүйе». Зерттеуге әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың келесі мамандықтарының студенттері қатысты: «5B010300 – Педагогика және психология », «5В012300 – Әлеуметтік педагогика және өзін-өзі тану », «5В021000 – Шетел филологиясы » және т.б. Сұралған студенттер саны 165 адам. Сауалнамаға жауап берушілердің орташа жасы 20,5 жас. Ой-өрістерін және креативтіліктерін диагностикалау студенттерге өзін-өзі дамытуға және өзін-өзі анықтауына, тұлғалық дамуының өзіндік жеке траекториясын қалыптастыруына көмектеседі. Үшінші кезеңде студенттердің ой-өрісін және креативтік дамуына арналған тренингтер – мастер- класстар жүргізілді.