Жоғары білім беру саласы саясатындағы инновациялық бағыттар. Инновационные направления образовательной политики.

Аннотация

Мақалада Қазақстандағы білім беру жүйесіндегі реформалар барысында туындаған инновациялық қозғалыстық факторлары нормативтік-құқықтық құжаттар арқылы жүйеленген. Сондай-ақ жаңа ғасырдағы білім берудің интеграциялау сипаты ерекше көрсетілген. Білім беру жүйесіндегі өзгерістер құрылымында оқытушы тұлғасы, оның кәсіби біліктілігі, рухани байлығының үлкен рөл атқаратыны баса айтылған. Жоғары мектеп оқытушысының кәсіби әрекетінде инновациялық сипат Болон үдерісі талаптарымен ұштастырылып анықталған. Тұтас педагогикалық үдерістегі жаңалық – әлемдік педагогикалық мәдениеттің гуманистік құндылықтар мен дәстүрлерді ендіру қажеттілігі. Мақалада инновацияның, инновациялық үдерістің мазмұны нақтыланады. Инновациялық ойлаудың когнитивті, жобалаушылық, құралдық, түзетушілік бөліктері сипатталады. Инновациялық іс-әрекет зерттеу университетіндегі педагогикалық үдерістің қозғаушы күші, жаңаны ендірудің құралы болып табылатындығы көрсетілген. Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетін құруға қажет америкалық зерттеу университеттерінің тәжірибесін басшылыққа алу ұсынылған. Ол университеттердегі бизнестің, жұмыс берушілердің, ғылым мен білім интеграциясы тетігі талданған. Университеттегі қызметкерлердің жаңаны ендіруге өзгерістерге қарсылық көрсету себептері, көріністері, әсерлері мазмұны сипатталған. Білім беру жүйесіндегі инновациялық үдеріс педагогикалық инноватика теориялары мен тұжырымдамасы тұрғысынан сипатталған. Жоғары оқу орнының инновациялық ортасының құрылымы, инвесторлар, Білім және ғылым министрлігі, жергілікті әкімшілік, ресурстар, мамандар, технологиялар, жоғары оқу орындарының инновациялық өнімдерін тұтынушылар, инфрақұрылым, делдалдар, бәсекелестер арқылы суреттелген. Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың жұмыс сапасын үздіксіз жетілдіру мақсатында енгізілген «Кайдзен» жүйесінің идеясының мақсаттары әдіснамалық деңгейде көрсетілген. Сонымен қатар қазіргі уақытта білімді ғалымдар, ғылыми мектептер дамытатынына баса көңіл бөлінген. В статье систематизированы факторы инновационного движения в контексте реформ системы образования Казахстана с опорой на нормативно-правовые документы. Также особо показан интеграционный характер образования в новом веке. Раскрыты роль личности преподавателя, его профессиональной компетентности, ду- ховного богатства в структуре изменений в системе образования, инновационный характер профессиональной деятельности преподавателя в тесной связи с требованиями Болонского процесса. Новизна в целостном педагогическом процессе – необходимость и востребованность внедрения гуманистических ценностей и традиций. В статье уточнено содержание инноватики, инновационного процесса. Охарактеризованы когнитивный, проектировочный, инструментальный, коррекционный компоненты инновационного мышления. Инновационная деятельность, по утверждению автора, является движущей силой, средством внедрения нового в исследовательских университетах. Предлагается опыт американских исследовательских университетов для использования в процессе создания исследовательского университета. В КазНУ имени аль-Фараби проанализирован механизм интеграции бизнеса, работадателей, науки и образования. Изложены причины, влияние и последствия сопротивления сотрудников университетов нововведе- ниям. Охарактеризован инновационный процесс в системе образования с позиций теорий и концепций педагогической инноватики. Предложена инновационная среда высшего учебного завдения (инвесторы, Министерство, образования и науки местная администрация, ресурсы, кадры, технологии, потребители инновационных продукций университетов, инфраструктура, конкуренты, посредники). Раскрыты цели идей системы Кайдзен на методологическом уровне, внедренной в целях непрерывного совершенствовния КазНУ имени аль-Фараби, также особое внимание уделено ученым, научным школам, развивающим науку в настоящее время.