Проблемалық оқыту моделінің көмегімен магистранттардың сыни ойлау дағдыларын дамыту
DOI:
https://doi.org/10.26577/JES.2023.v74.i1.02Аннотация
Сыни тұрғыдан ойлау – қазіргі қоғамның білім беру жүйесіндегі маңызды дағдылардың
бірі. Білім беру саласындағы бұл дағдыны дамытуда көптеген әдіс-тәсілдер қолданылып
келеді. Осы орайда түрлі әдіс-тәсілдердің ішіндегі ең тиімдісі ретінде проблемалық оқыту
әдісін қарастыруға болады. Мақалада ағылшын тілін үйренушілердің сыни ойлау дағдыларын
жетілдірудің тиімді стратегиясы ретінде проблемалық оқыту моделінің тиімділігі зерттелді.
Зерттеуге Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінің академиялық
жазылым бағдарламасының 34 магистранты қатысты. Ағылшын тілін үйренушілер эксперименттік
және бақылау топтарына бөлінді. Автор деректерді жинау құралы ретінде алдын-ала
және кейінгі сынақтарды қолданды. Тестілеу нәтижелерін талдау үшін сандық әдіс және
сипаттамалық статистикалық талдау пайдаланылды. Тестілеу ұпайлары Блум таксономиясының
ойлау деңгейінің алты деңгейіне негізделе отырып бағаланды. Зерттеу бес аптаға созылды
және тәжірибелік топ онлайн режимде Google classroom платформасы арқылы оқыды. Бұл
эксперименттік зерттеуде ақыл-ойды көрсету стратегиясы проблемаларды анықтау және шешу
үшін миға шабуыл құралы ретінде қолданылды. Тестілеуден кейінгі эксперименттік топтың
нәтижелері мен оқу нәтижелері айтарлықтай жақсарғанын атап өтуге болады. Эксперименттік топ түсіну және бағалау көрсеткіштері бойынша жоғары балл алды, сәйкесінше орташа баллдан
79% және 76% артық жинады. Бұл олар оқыған немесе естіген кез келген ақпаратты түсініп,
бағалай алатындығын білдіреді. Басқа көрсеткіштер, атап айтқанда, есте сақтау (65%), қолдану
(68%), құру (61%) және талдау (51%) тестілеуге дейінгі нәтижелерден жоғары болды. Зерттеудің
соңғы нәтижелері проблемалық-бағытталған оқыту әдісін сыни ойлауды дамытудың ең тиімді
әдісі ретінде анықтады және оны кез келген оқу орнында тәуелсіз қолдануды ұсынады. Сондай-
ақ ақыл-ой картасы стратегиясымен проблемалық-бағытталған оқыту моделін кешенді қолдану
ағылшын тілін үйренушілердің сыни ойлау қабілеттерін жақсарта алатындығы анықталды.
Түйін сөздер: сыни ойлау, Блум таксономиясы, проблемалық оқыту, ақыл-ой картасы, Mind-
Meister.